Duurzaamheid

Er is in Nijmegen veel steun voor het zo hoogwaardig mogelijk inzetten van materialen en producten in de economie:

• Zo staan Nijmegenaren in het algemeen positief ten aanzien van het hergebruik van materialen, en werken mee aan de aparte inzameling van diverse soorten huishoudelijk afval. Zij zien mogelijkheden (nog) beter te scheiden.
• Het afvalscheidingspercentage neemt toe (72% met behulp van nascheiding) en Nijmegen kent verhoudingsgewijs een lage hoeveelheid huishoudelijk restafval per inwoner.

Hergebruik van afvalstromen betekent het uitsparen van nieuwe grondstoffen, energiebesparing en kostenbesparingen:

• Nijmegenaren hebben over het algemeen een positieve basishouding ten aanzien van het hergebruik van materialen.
• Bijvoorbeeld waar het gaat om het kopen van tweedehands producten of het kopen van artikelen die gemaakt zijn van reeds gebruikte materialen.

Figuur: Koopgedrag: houding en gedrag ten aanzien van hergebruik materialen (in procenten). Bron: gemeente Nijmegen, Peiling Duurzaamheid en Milieu, Stadspanel.

• Minimaal een derde deel kiest regelmatig of vaak voor artikelen van gebruikt materiaal, aankoop van tweedehands spullen en klusmaterialen met milieukeurmerk.
• Keurmerken voor klusmaterialen lijken qua belang en bekendheid een kleinere rol te zijn gaan spelen.
• Ruim 1 op de 10 laat consequent spullen repareren.
• Een toenemend aandeel (58% in 2021) is bereid meer te betalen voor milieuvriendelijk gemaakte producten.

De positieve houding rond hergebruik van materialen komt ook tot uitdrukking in de omgang met huishoudelijk afval:

• Panelleden geven in grote meerderheid te kennen dat ze glas, plastic en oud papier gescheiden inleveren.
• Ook bouwafval en gft-afval worden naar eigen zeggen goed ingeleverd.
• Het zelf maken van compost van groenafval komt in beperkte mate voor (14% in 2021). Waarschijnlijk hangt dit samen met de aanwezigheid van een tuin en voldoende groenafval.

Figuur: Inlevergedrag huishoudelijk afval (in procenten). Bron: gemeente Nijmegen, Peiling Duurzaamheid en Milieu, Stadspanel.

Dit is de kern:

• De hoeveelheid huishoudelijk afval (ingezameld in Nijmegen) is gedaald van 77.600 ton in 2009 naar 69.000 ton in 2019 (daling -11%). Dit ondanks een behoorlijke bevolkingstoename.
• De daling zit in de hoeveelheid restafval, via de Nijmeegse groene zak, maar vooral in de categorie grof restafval. Ook landelijk is deze afname te zien.
• Het aandeel gescheiden ingezameld huishoudelijk afval in Nijmegen (ingezameld, gebracht) is na 2014 gestegen naar een scheidingspercentage van 70% in 2019.
• Het scheidingspercentage inclusief nascheiding ligt de laatste jaren boven de 70%. Vooral ook door nascheiding van grof restafval en bouw- en sloopafval.
• Het scheidingspercentage van huishoudelijk afval is in Nijmegen in vergelijking met het landelijke beeld hoog. Landelijk ligt het scheidingspercentage in 2018 gemiddeld op 58% (bron: milieucentraal.nl).

* Scheidingspercentage sinds 2014 inclusief ‘nascheiding’ van grof restafval en bouw- en sloopafval.
Figuur: Huishoudelijk afval: totaal ingezameld (kg), gescheiden ingezameld (kg) en scheidingspercentage. Bron: DAR Milieudiensten N.V.

In onderstaande figuur zijn Nijmeegse inzamelresultaten te zien:

• Nog steeds gaat naar verhouding een grote hoeveelheid huishoudelijk afval in de groene zak, de dalende trend houdt met het groeiend aantal inwoners geen stand.
• De aparte inzameling van verpakkingen van plastic, blik en drankkarton speelt een belangrijke rol.
• De inzameling van gft-afval, oud papier en glas is al langere tijd stabiel (papier licht dalend), de kilogrammen plastic-blik-drankkarton nemen behoorlijk toe.

Figuur: Ingezamelde hoeveelheid huishoudelijk afval: hergebruik en restafval (x1000kg). Bron: DAR Milieudiensten N.V.
Overig hergebruik: textiel, klein gevaarlijk afval, wit/bruingoed, overig.

De totale hoeveelheid huishoudelijk afval per inwoner in Nijmegen is vergelijkbaar met enkele andere steden:

• In 2020 is de ingezamelde hoeveelheid huishoudelijk afval per vergeleken gemeente gemiddeld 432 kg. Nijmegen zit daar met 404 kg enigszins onder, Arnhem, Eindhoven en Enschede er boven.
• De in de figuur getoonde 119 kg ‘huishoudelijk restafval' bestaat uit 90,9 kg ‘fijn huishoudelijk restafval’, 22,7 kg grof huishoudelijk restafval en 5,8 kg verbouwingsrestafval per inwoner (voorlopige cijfers 2020, bron CBS).
• Samen met Maastricht, Enschede en Tilburg behoort Nijmegen tot de gemeenten met de kleinste hoeveelheden huishoudelijke restafval die per inwoner worden ingeleverd.

Figuur: Huishoudelijk afval per inwoner (kg): stedenvergelijking. Bron: CBS, voorlopige cijfers 2020 (Eindhoven en Leiden 2019).

Tabel: Hoeveelheid huishoudelijk restafval, kilogram per inwoner. Bron: CBS. Betreft voorlopige cijfers 2020.

Restafval verder terugbrengen?
Desgevraagd geven Nijmegenaren (panelleden) aan bepaalde soorten afval beter te kunnen scheiden. Mogelijk is het huishoudelijk restafval per inwoner verder terug te brengen, omdat 20% van de Nijmegenaren denkt beter te kunnen scheiden, 26% iets beter. Het gaat vooral om:

• gebruikt textiel, schoenen;
• plastic, blik, pakken;
• GFT.

De resultaten van de Stadspanelpeiling huishoudelijk afval (oktober 2020) zijn op te vragen via onderzoek.statistiek@nijmegen.nl