Neerbosch-Oost

Leefbaarheid en wijkontwikkeling

Bewoners waarderen het woon- en leefklimaat in hun wijk Neerbosch-Oost gemiddeld met een rapportcijfer 7,1. Deze ruime voldoende is wat lager dan het gemiddelde in stadsdeel Nijmegen-Nieuw-West (7,3) en duidelijk lager dan gemiddeld in Nijmegen (7,5). Het rapportcijfer voor de buurt is al lange tijd stabiel.

Wijkmonitoring laat voor wat betreft de wijkontwikkeling een stabiel woon- en leefklimaat zien.
Leefbaarometer.nl beoordeelt de leefbaarheid in de wijk in 2020 als zwak, een typering die in 2012 reeds bestond.   Grote delen van de wijk zijn als aandachtsgebieden met leefbaarheidsrisico's aangegeven (beeld 2020).

Neerbosch-Oost is een ruim opgezette wijk met een afwisseling tussen hoog- en laagbouw, koop- en huurwoningen. Centraal in de wijk ligt het voorzieningenhart met het winkelcentrum, kindcentrum Toon en de nieuwe natuurspeeltuin.

Wijkprofessionals vinden dit de gemêleerde samenstelling bewoners van verschillende etnische achtergronden en de mix van sociale huurwoningen en koopwoningen in de basis een positief geheel. Wel zijn er heel verschillende (buren)dynamieken per straat, die zowel sociaal versterkend als verzwakkend kunnen uitvallen.

Er zijn diverse deelgebieden herkenbaar. Vooral de maisonnettes en hun directe omgeving leveren in de ogen van wijkprofessionals regelmatig leefbaarheidsproblemen op. Het gaat bijvoorbeeld om afvalproblematiek (verkeerd aanbieden), vervuiling, bewonersoverlast, vernielingen en hangjeugd.

Het stuk Neerbosch-Oost aan de oostkant van de Neerboscheweg geeft voor wijkprofessionals een  gunstig beeld en imago, met veel minder sociale problematiek.

Het grootste deel van de inwoners vindt de buurt waarin men woont het afgelopen jaar stabiel gebleven (67%). Zo’n 9% vindt de buurt vooruitgegaan, 24% zag vooral achteruitgang.

Positieve ontwikkelingen in de woonomgeving zijn in de ogen van wijkbewoners vooral:

1. meer of beter onderhoud groenvoorzieningen;
2. betere sociale samenhang en onderlinge betrokkenheid;
3. minder criminaliteit of geweld, buurt veiliger geworden;
4. meer of betere voorzieningen, algemeen beeld
5. meer of betere scholen.

Negatieve ontwikkelingen in de woonomgeving zijn volgens bewoners vooral:

1. meer rotzooi, zwerfvuil of afval;
2. onderhoud en staat van wegen, algemeen beeld;
3. meer criminaliteit en geweld, buurt onveiliger geworden;
4. meer vandalisme en vernieling;
5. meer overlast hardrijdend verkeer;
6. meer geluidsoverlast;
7. minder of slechtere winkels.

Veel wijkprofessionals vinden dat de wijk de afgelopen 2 jaren vooruit is gegaan. Zij vinden de wijk bijvoorbeeld sterk in ontwikkeling doordat het nieuwe kindcentrum (school) Toon en de nieuwe ontmoetingsplek/natuurspeeltuin veel positiviteit in de wijk brengen. De Stip draagt bij (advies en hulpvragen van bewoners) en er zijn actieve bewonersgroepen vanuit bijvoorbeeld het wijkcentrum.

Kenmerkend voor het voorzieningenaanbod:

• Voorzieningen voor dagelijkse verzorging liggen sterk gecentraliseerd in de wijk. Naast diverse supermarkten betreft het enkele winkels met dagelijks aanbod en drogisterij/uiterlijke verzorging.
• Een wijkaccommodatie en een beperkt horeca-aanbod geven ontmoetingsmogelijkheden voor wijkbewoners.
• Er is hier een gespreid aanbod aan huisartsen, tandartsen of fysiotherapie.
• Een sporthal en enkele sportverenigingen zijn centraal in de wijk aanwezig. Daarnaast zijn er aan de wijkranden diverse voorzieningen, zoals een sportpark, -zaal en -hal. In de openbare ruimte zijn er diverse sport- en speelplekken, behoorlijk verspreid over de wijk. Ook is er een Cruyff Court.

Een relatief grote - en recent toegenomen groep inwoners voelt zich hier (vaak of soms) onveilig in eigen buurt: 26% versus 17% in geheel Nijmegen. Deze mensen geven diverse redenen en oorzaken aan, veel genoemd zijn:

1. mensen in de buurt die ik vanwege hun gedrag niet vertrouw;
2. groepen jongeren op straat in de buurt;
3. de criminaliteit in de buurt;
4. donkere, slecht verlichte plaatsen in de buurt.

Een verhoudingsgewijs hoge 12% benoemt criminaliteit, agressie en onveiligheid één van de belangrijkste buurtproblemen. Jongerenoverlast is ook een thema in dit verband.
Toch zijn er in de politiecijfers geen opvallende aandachtspunten. Naar verhouding komen fietsendiefstallen niet veel voor (tevens afgenomen) en is het aantal woninginbraken steeds minder zichtbaar in de registraties.

Uit achtergronden die wijkprofessionals geven blijkt dat er weliswaar nog steeds allerlei onrust speelt in de wijk, maar dat de algemene beeld het afgelopen jaar (2021) is verbeterd. Opvallend zijn de zogenaamde ‘dagsfeer en avondsfeer’. Overdag zijn er veel personen van middelbare leeftijd en ouder op straat, in een rustige setting. In de avond ontstaat er een andere energie: de energie van de jongeren.

De bevolkingsomvang in Neerbosch-Oost is tamelijk stabiel in de periode 2011-2021. De wijk kent een verhoudingsgewijs hoog aandeel bewoners met een niet-westerse achtergrond.

Sterktes en aantrekkingskracht

Neerbosch-Oost is een overzichtelijke herhaling van woonbuurten, met zowel hoogbouw als laagbouw. Hier staan veel huurwoningen, om de wijk heen een groene strook met daarin waterpartijen. Winkels, wijkgebouw en sporthal liggen centraal in de wijk. Ook is er enige historische bebouwing aanwezig van het oude dorp Neerbosch. Een ander historisch element is het 'bosje van de Baron', dat ooit onderdeel was van het slot van de baron van Rijckevorsel. Tussen de Neerbosscheweg en de Dr. de Blecourtstraat - Dennenstraat liggen woonbebouwing en een voorzieningenstrook (met o.a. de multifunctionele The Sportcube) die ook deel uitmaken van Neerbosch-Oost.

Wijkprofessionals zien een gemêleerde wijk, waarin de sterktes en aantrekkingskracht vooral in de voorzieningen, betrokkenheid van bewoners en vele (bewoners)activiteiten zijn gelegen.

Zoals hierboven beschreven heeft Neerbosch-Oost een goedbezocht, centraal gelegen centrum; winkelcentrum, school en wijkcentrum: een echt (voorzieningen)hart in de wijk. Wijkprofessionals waarderen de vele sportvoorzieningen en speelplekken voor kinderen. Er is dynamiek in het vele groen door nieuwe natuurspeeltuin en ingerichte waterpartijen. De ligging aan - en verbinding met het kanaal zijn gunstig, net als de nabijheid van winkelcentrum Dukenburg. Het is 10 minuten fietsen naar het stadscentrum.

Opvallend is ook het sterke wijkbewustzijn bij veel bewoners. Dit heeft volgens wijkprofessionals onder meer te maken met een al lang bestaand saamhorigheidsgevoel bij een deel van de inwoners. Zij zien veel onderlinge betrokkenheid.

Ook zijn participatie en bewonersinitiatieven hier volgens wijkprofessionals sterk, en breed georiënteerd. De wijk kent vrij veel bewonersactiviteiten (Wereldvrouwen, wijkraad etc.). Bewoners zijn actief om er een leuke en leefbare wijk van de maken, groepen komen samen om dit realiseren, niemand word uitgesloten. Wijkprofessionals beschrijven bewonersinitiatieven die open staan voor nieuwe bewoners en mensen met migratieachtergrond. Ouders worden vooral bereikt via de scholen.

Aandachtspunten

Buurtproblemen die volgens bewoners met voorrang moeten worden opgepakt:

1. rotzooi, zwerfvuil of afval;
2. overlast van hardrijdend verkeer;
3. luchtvervuiling, slechte luchtkwaliteit;
4. overlast van (hang)jongeren;
5. winkelvoorzieningen;
6. hondenpoep;
7. criminaliteit, geweld, onveiligheid;
8. te weinig speel- en sportplekken;
9. gebrekkig onderhoud of slechte staat van wegen;
10. tekort aan parkeerplaatsen.

De woningen liggen hier niet zo goed in de markt, tegelijkertijd zijn deze meer betaalbaar. De doorsnee WOZ-waarde van zowel laagbouwwoningen als appartementen is relatief laag. Gemiddeld genomen ligt de waarde hier €28.000,- lager dan bij soortgelijke woningen in andere delen van Nijmegen. Dit komt bijvoorbeeld door het imago van de wijk of afstand tot het centrum. De waardevergelijking is modelmatig.

Huishoudensproblematiek is een belangrijk thema voor (grote delen van) Neerbosch-Oost. Samenhangend met de samenstelling van de woningvoorraad en de werking van de woningmarkt wonen hier veel kwetsbare Nijmegenaren:

• De wijk kent een verhoudingsgewijs hoog aandeel kwetsbare huishoudens met een stapeling van ondersteuningsregelingen: 7,7% in 2020 (inkomen, zorg, welzijn).
• Er wonen relatief veel laagopgeleiden: 30% in 2019 versus 22% in Nijmegen. Dit is de afgelopen jaren wel afgenomen.
• De wijk kent een behoorlijk hoog, maar de laatste jaren wel afgenomen aandeel uitkeringen: bijna 10,3% van de 14-65-jarigen, Nijmegen bijna 6,6% (2021, Participatiewet).

Eerder kwamen wijkbewustzijn en onderlinge betrokkenheid van (een deel van de) bewoners naar voren. Een groot deel van de inwoners is dan ook gehecht aan de eigen buurt: 64,1% (70% in Nijmegen, 2021). Maar er is hier ook een groep (32,6%) die niet aan de buurt is gehecht.

Qua overlast blijft jongerenproblematiek voor wijkprofessionals een aandachtspunt.

In de sfeer van openbare ruimte, verkeer en overlast komt naar voren:

• Een deel van de bewoners is ontevreden over de hoeveelheid en het onderhoud van wijk- en buurtgroen.
• Veel bewoners hebben hier overlast van hondenpoep.
• Te hard rijdend verkeer is volgens veel bewoners een aandachtspunt.
• Relatief veel inwoners ervaren stankoverlast onder andere door verkeer.
• Naar verhouding zijn bewoners hier minder tevreden over voorzieningen voor jongeren.
• Wijkprofessionals vragen aandacht voor afvalproblematiek, vooral het verkeerd aanbieden door bewoners. Ook is er geregeld zwerfvuil zichtbaar in de wijk.

De meeste inwoners zijn tevreden met groenvoorzieningen in de buurt, maar een relatief hoge 25% is dat niet. Deze mensen geven diverse redenen en oorzaken aan, veel genoemd zijn:

1. te weinig groen;
2. ontevreden over onderhoud groen;
3. er ligt te veel rommel tussen het groen.

In deze wijk geven verhoudingsgewijs veel huishoudens hinder van stank of vieze lucht aan. Meest genoemde redenen voor stankhinder zijn:

1. een specifiek bedrijf (asfaltproductie);
2. hondenpoep of -plas;
3. bedrijven in het algemeen (omgeving Energieweg);
4. BBQ, open vuur;
5. stank open haarden of kachels.